Kỹ Thuật Lắp Đặt Loa Delay (Loa Rải) Cho Hội Trường Lớn Để Đảm Bảo Độ Phủ Đều

Trong một không gian âm thanh hội trường lớn, một trong những vấn đề nan giải nhất là làm sao để khán giả ở hàng ghế cuối cùng vẫn có thể nghe rõ ràng, chi tiết như những người ngồi ở hàng đầu. Việc chỉ đơn giản tăng âm lượng của dàn loa chính không phải là giải pháp, thậm chí còn gây ra hiện tượng âm thanh dội lại khó chịu. Giải pháp chuyên nghiệp cho vấn đề này chính là kỹ thuật lắp đặt loa Delay (loa line array)

Đây là một kỹ thuật đòi hỏi sự tính toán chính xác và kinh nghiệm thực tế. Với vai trò là đơn vị chuyên thiết kế và thi công các hệ thống âm thanh phức tạp, Lạc Việt Audio sẽ đi sâu vào kỹ thuật này để bạn hiểu rõ bản chất và cách thực hiện.

Tại Sao Cần Phải Có Loa Delay Trong Hội Trường Lớn?

Hãy tưởng tượng bạn đang ở trong một hội trường dài 40 mét.

• Vấn đề 1 – Suy hao âm thanh: Theo định luật vật lý, âm thanh sẽ yếu dần khi di chuyển ra xa. Người ngồi ở cuối hội trường sẽ nghe thấy âm thanh từ loa chính rất nhỏ và thiếu chi tiết.
• Vấn đề 2 – Sự chênh lệch thời gian: Âm thanh không truyền đi tức thời. Giả sử chúng ta đặt thêm một dãy loa ở giữa hội trường (cách loa chính 20m) để hỗ trợ. Lúc này, người ngồi ở dãy ghế giữa sẽ nghe thấy âm thanh từ hai nguồn: loa chính (đã đi 20m) và loa rải ngay trên đầu họ (gần như tức thời). Hai âm thanh giống hệt nhau nhưng đến tai ở hai thời điểm khác nhau sẽ tạo ra hiệu ứng dội tiếng (echo), làm cho lời nói trở nên cực kỳ khó nghe và khó hiểu.

Loa Delay được sinh ra để giải quyết cả hai vấn đề này. Nó không chỉ “rải” âm thanh đi xa hơn, mà quan trọng nhất là nó được làm “trễ” lại một cách có chủ đích để đồng bộ hoàn hảo với âm thanh từ dàn loa chính.

Hướng Dẫn Chi Tiết Kỹ Thuật Setup Loa Delay

Quá trình này đòi hỏi sự chính xác cao và phải được thực hiện một cách bài bản.

Bước 1: Xác định vị trí lắp đặt (Cách lắp loa rải)

• Nguyên tắc: Vị trí lắp loa rải (còn gọi là loa fill cho hội trường) phải được đặt ngay phía sau khu vực mà âm thanh từ dàn loa chính bắt đầu yếu đi và khó nghe.
• Kinh nghiệm thực tế: Trong một hội trường, các kỹ sư của Lạc Việt Audio thường xác định vị trí này bằng cách đi bộ từ sân khấu xuống cuối khán phòng. Điểm nào bắt đầu cảm thấy âm thanh bị mỏng đi, thiếu độ rõ nét thì đó chính là vị trí lý tưởng để đặt dãy loa Delay đầu tiên.

Bước 2: Tính toán độ trễ loa (Delay Time)

Đây là bước quan trọng nhất và đòi hỏi sự chính xác tuyệt đối.

• Công thức cơ bản: Thời gian trễ (giây) = Khoảng cách (mét) / Tốc độ âm thanh (mét/giây)
• Trong đó:
  • Khoảng cách: Là khoảng cách vật lý từ dàn loa chính (Main Speaker) đến vị trí của loa Delay.
  • Tốc độ âm thanh: Tốc độ âm thanh trong không khí ở điều kiện tiêu chuẩn là khoảng 343 m/s (có thể thay đổi một chút theo nhiệt độ và độ ẩm).
• Ví dụ thực tế:
  • Dàn loa chính đặt ở sân khấu.
  • Dãy loa Delay được lắp đặt ở khoảng cách 25 mét so với loa chính.
  • Áp dụng công thức: Thời gian trễ = 25 / 343 ≈ 0.0728 giây
  • Đổi ra mili giây (ms), ta có: 0.0728 * 1000 = 72.8 ms.

Như vậy, chúng ta cần làm trễ loa Delay đi 72.8 mili giây.

Bước 3: Cài đặt thông số trên Bộ xử lý tín hiệu (DSP)

• Thời gian trễ tính toán được sẽ được nhập vào mục “Delay” của kênh (channel) tương ứng với loa Delay trên bộ xử lý tín hiệu số DSP. Hầu hết các DSP chuyên nghiệp đều cho phép bạn nhập thông số Delay theo mili giây (ms), mét (m), hoặc feet (ft).
• Sau khi nhập đúng giá trị delay, âm thanh từ loa Delay sẽ được giữ lại 72.8ms rồi mới phát ra. Lúc này, nó sẽ đến tai người nghe ở khu vực đó CÙNG LÚC với âm thanh từ dàn loa chính đã di chuyển được 25 mét, tạo ra một trường âm đồng nhất, liền mạch.

Bước 4: Cân chỉnh mức âm lượng (Gain) và EQ

• Sau khi cài đặt Delay, bước cuối cùng là cân chỉnh âm lượng của loa Delay sao cho nó hòa quyện một cách tự nhiên với loa chính, không quá to cũng không quá nhỏ.
• Cân chỉnh EQ để đảm bảo màu âm của loa Delay tương đồng với loa chính. Mục tiêu là để người nghe không nhận ra sự tồn tại của loa Delay, họ chỉ cảm thấy âm thanh rõ ràng và tự nhiên ở mọi vị trí.

Lạc Việt Audio: Chuyên Môn Sâu Rộng Trong Setup Âm Thanh Hội Trường Lớn

Việc setup loa Delay không chỉ đơn thuần là áp dụng công thức. Nó đòi hỏi kinh nghiệm thực tế (Experience), các thiết bị đo đạc chuyên dụng (như máy đo RTA, micro đo) và một đôi tai được rèn luyện để tinh chỉnh hệ thống một cách hoàn hảo.

Tại Lạc Việt Audio, đội ngũ kỹ sư của chúng tôi không chỉ được đào tạo bài bản về lý thuyết mà còn sở hữu kinh nghiệm thực chiến qua hàng trăm dự án âm thanh hội trường lớn. Chúng tôi hiểu rõ cách tính toán độ trễ loa chính xác, lựa chọn vị trí lắp loa rải tối ưu và sử dụng các bộ xử lý DSP cao cấp để mang lại một giải pháp âm thanh đồng đều, rõ ràng và đẳng cấp.

Trong một không gian lớn, loa Delay không phải là một tùy chọn “có thì tốt”, mà là một yếu tố bắt buộc để đạt được chất lượng âm thanh chuyên nghiệp. Một hệ thống được setup loa Delay đúng kỹ thuật sẽ mang lại trải nghiệm nghe hoàn toàn khác biệt, đảm bảo mọi thông điệp đều được truyền tải một cách trọn vẹn. Đây chính là sự khác biệt giữa một hệ thống âm thanh “kêu to” và một hệ thống âm thanh “nghe rõ”.

Duy Shinota

Là người kinh doanh trong lĩnh vực âm thanh hơn 15 năm qua ,tôi hiện là giám đốc tại Lạc Việt Audio -nhà phân phối thiết bị âm thanh số 1 Việt Nam.Chúng tôi chuyên cung cấp và setup các sản phẩm thiết bị và hệ thống âm thanh chuyên nghiệp có chất lượng tốt nhất cùng mức giá cạnh tranh hàng đầu tại thị trường trong nước